Read the English translation here.
Đọc bản dịch tiếng Anh tại đây.
Họ hỏi tôi: sao mắt ngươi đỏ vậy. Đỏ. Đỏ quá.
Ngươi đang có vẻ buồn thái quá khi sống ở đây. Hà Nội là một thành phố mà nếu ở lâu ngày, ngươi sẽ thấy nó đạt đến độ tẻ nhạt tột đỉnh.
Sự tẻ nhạt tột đỉnh. Tôi nói không quá lời đâu. Nghĩa là nó cũng có một vài thứ như những thành phố khác: rạp chiếu phim tháng Tám, công viên, hồ, nhà thờ mỏng như bìa các-tông, vài quán café cho người nước ngoài nằm cạnh những shop quần áo làm bằng vải lụa hoặc tơ tằm, khu café hè phố cho thanh niên mới lớn, một loạt khu hotel và nhà nghỉ dành cho khách du lịch. Nhưng nhìn chung số lượng người ngợm và xe cộ vẫn cứ ra vào đều đều, không tăng nhanh quá hoặc đột ngột giảm đi. Một vài rạp chiếu phim thì ngưng đọng vô hồn, có khách đến xem hay không cũng không quan trọng, nó vẫn nằm sừng sững, bên trong tối đen và trước cổng thì lác đác vài ba tấm pa-nô quảng cáo phim. Cũng có thể một vài ngày trong tuần tôi đi ngang hết thảy những thứ ấy, tôi vẫn chăm chỉ nhìn lướt qua xem có gì thay đổi hoặc có gì mới làm vui mắt tôi, nhưng cũng không thấy gì.
Đó chính là điều khiến tôi ngồi bất động và chết trân ở quán La Place nhỏ.
Tôi chỉ biết nhìn người trông xe dắt từng chiếc lần lượt vào bãi. Điều này khiến tôi cảm thấy tức nghẹn ngay lồng ngực và mắt tôi bị mờ đi: từ nơi này, tôi không còn thấy sau tán cây mọc um tùm kia, không còn mái nhà nào nguyên vẹn nữa.
Nhưng, sự việc không dừng ở đó. Ngày hôm kia, người ta lại tiếp tục làm rào chắn bao quanh nhà thờ duy nhất ở thành phố này. Nó chỉ làm nhà thờ vốn xấu xí và trông từ xa như một toà nhà làm bằng bìa các- tông xám xịt dán bẹt dí vào nền trời. Nhưng đấy cũng chỉ là một trong nhiều lí do để tôi thấy một sự kinh hoàng hơn: tôi đã ngồi đây, luôn luôn trong một tâm trạng chán chường khi thấy mình lại có cảm giác kinh hoàng quá đỗi trước nhiều thứ đang xảy ra: tôi ngồi đây mười lăm năm rồi, bãi giữ xe càng ngày càng rộng lớn, nơi khoảng đất be bé trước nhà thờ đã từ lâu không còn những thanh niên mang vẻ chán chường, hốt hoảng vì sự buồn bã khác thường của mình lui tới trước cổng nhà thờ và ngó vào cánh cổng to nặng nề của nó, nhìn sâu vào đó để tự hỏi không biết người ta làm gì trong cái hốc đen đen ấy, nơi mà bất cứ ai chưa từng đi đâu khỏi mảnh đất nhỏ bé này cũng đủ hiểu nó chẳng an ủi người ta được điều gì và mỗi cuối tuần đoàn người chui tọt vào đấy để thấy sự vô vọng đang bủa vây khắp nơi.
Rồi tự dưng hôm nay họ hỏi tôi, sao mắt cô đỏ vậy.
Tôi không nhận biết mắt tôi đang đỏ, chắc nó phải đỏ lắm, đỏ như hai viên thịt bò tươi còn dính đầy máu, và sắc đỏ nóng ấy lộ hẳn ra bên ngoài khuôn mặt trắng như bột của tôi, nên họ mới nói như thế.
Tối nay tôi đã làm một vòng độc thân, như: tôi thức dậy vào lúc năm giờ chiều. Tôi thay đồ, cào bộ tóc xù rồi mặc cái áo do một người bạn tặng. Tôi chạy ra khu nhà thờ bìa các-tông, ngồi trà trộn vào đám thanh niên và gọi một cốc café. Tôi ngước mắt nhìn khung trời bị thu hẹp bởi vòm cây mọc xung quanh khu nhà thờ. Tôi thấy buổi tối đến thật nhanh, thoáng chốc bầu trời đã đen lại, hệt như một đụn khói đã được phụt lên và đóng cục nơi ấy. Cùng lúc tôi ngước nhìn trời thì nhóm thanh niên ngồi kế tôi quay sang nói, mắt cô đỏ kì dị quá.
Rồi tự dưng hôm nay họ hỏi tôi, sao mắt cô đỏ vậy.
Sau khi café xong thì tôi đi ngang một trung tâm văn hoá Pháp, tôi thấy họ đứng đông nghịt người, tôi đảo qua đảo lại vài vòng chờ cho người ta vãn bớt thì mới chịu gửi xe vào xem triển lãm bên trong. Vừa bước vào tôi đã thấy buồn trong người: mới hồi nãy những ánh chớp của máy ảnh và họ đứng lố nhố làm nơi này diêm duá và kệch cỡm hết sức, nhưng giờ khi người ta đi hết rồi thì tôi thấy chỉ còn trơ lại những tác phẩm trông hết sức xấu: nó tẻ nhạt bằng cách treo những bao tay bằng cao su rồi gắn những bao tay đó trên một cái trục, rồi toàn bộ trục ấy cứ xoay xoay, bên dưới còn gắn hai cái nón lá nhỏ tí.. Rồi nhìn sang bên cạnh tôi thấy một tác phẩm khác làm bằng tàu chuối, nhìn như chiếc bè con con. Tôi liếc lên tường thấy họ cắt dán một cái cây, trên những nhánh cây tua tuả là những mặt người của đủ màu da trên thế giới. Người ta tìm cách gán ghép và định dạng hai chữ Việt Nam và phô trương tinh thần trao đổi văn hoá nghèo nàn một cách lộ liễu như thế đó. Tự nhiên tôi phát hiện ra rằng họ cố tình làm tôi tẻ nhạt đi bằng những thứ này. Họ đã cố tình họp nhóm lại, họ nghĩ rằng họ đang làm cái gì hay ho cho thành phố này nhưng rốt cuộc nó làm tôi càng buồn thêm.
Tôi bắt đầu không muốn xem gì nữa. Trước khi đi mua phim thì tôi chạy đi mua bánh mì. Mua đủ một số lượng để ăn trong một tuần. Mua gói café và lon sữa bò. Vì tôi có việc phải ở trong nhà một tuần liền. Rồi tôi đi mua phim. Họ vẫn chưa có những phim tôi tìm. Tôi đành tìm sang nhạc nhưng cũng chỉ chọn được một cd rồi về.
Khi tôi quay quả ra khỏi tiệm phim, ông già giữ xe cho tôi bỗng hét lên thảng thốt: sao mắt cô đỏ vậy!
Tôi vẫn không thể nói được gì. Tôi cắm đầu đi thẳng. Giờ thì tôi đang ngồi ăn bánh mì với pa-tê gan và hành muối. Tôi nhớ là khi nãy, trước khi bước vào được đến căn studio của tôi thì còn kịp nghe cô hàng xóm đối diện la lên, mắt cô bị làm sao thế, nó đỏ quá.
Tôi đóng sập cửa và cài chốt. Tôi dựa lưng vào cửa và đứng im một chút. Tôi nín thở nhìn vào chiếc gương to ngay bên cạnh: mắt tôi đó, mở lớn, thật lớn, dường như tròng mắt tôi đã nhỏ lại và tròn hơn hàng ngày, đúng ra là nó đã lộ khỏi mi mắt một chút, những gân máu nở to hơn bình thường và chúng bò lan toả trên con ngươi của tôi. Nó ươn ướt và đỏ tươi như máu.
Thật dễ sợ. Mắt tôi giờ đây là hai viên thịt bò ngập máu. Vậy mà hầu như tôi không nhận thấy sự thay đổi đột ngột thế này. Nó khiến tôi trông giống một con quỷ ăn thịt người, thân xác tôi lúc đó thật thảm hại.
Khoảng mười một giờ đêm tôi lại pha thêm một cốc café. Tôi muốn viết xuống những gì đang diễn ra trong đầu. Tôi tìm bao thuốc.
Thật dễ sợ. Mắt tôi giờ đây là hai viên thịt bò ngập máu. Nó khiến tôi trông giống một con quỷ ăn thịt người, thân xác tôi lúc đó thật thảm hại.
Thật lạ, tôi bới tung cả nhà mà vẫn không thấy bao thuốc đâu. Tôi mở tất cả hộc tủ, mở giỏ xách mà vẫn không thấy. Giờ là nửa đêm và tôi không thể ra ngoài mua thuốc. Tôi thèm nó đến phát điên. Tôi không thể dừng việc tìm kiếm được. Cho đến khi tôi cúi xuống gầm tủ thì mới thấy bao thuốc nằm trong đó. Nhưng khi mở nó ra thì tôi mới thực sự sợ hãi: trong bao không còn một điếu thuốc nào mà chỉ có hai tròng mắt trắng dã nằm trong đó, trên tròng mắt vẫn còn dính lấm tấm sợi thuốc nhỏ. Tôi nhận ra con ngươi đùng đục này. Đó chính là tròng mắt cũ của tôi.
Họ đã lấy đi tròng mắt của tôi và thay thế bằng hai viên thịt bò đỏ quạch từ lúc nào. Tại sao tôi không cảm nhận được nó. Tại sao có sự phi lý đến mức độ này.
Tôi chợt nhớ ra đêm qua, cô bạn thân của tôi đã ở đây. Chúng tôi đã cùng nhau nằm xem phim. Xem được một lúc thì đến giờ tôi phải uống thuốc. Chỉ sau nửa tiếng thuốc đã ngấm và làm tôi buồn ngủ. Tôi vẫn luôn ngủ trước cô bạn mỗi khi xem phim và sang ngày hôm sau thì cô ta sẽ kể lại cho tôi nốt phần cuối của bộ phim. Nhưng sáng nay thì cô ta về trong lúc tôi ngủ nên chúng tôi chưa có dịp nói chuyện với nhau.Tôi bắt đầu cảm thấy lo lắng về đôi mắt. Cứ khoảng mười lăm phút tôi lại ra gương đứng nhìn xem nó có bớt đỏ đi không. Nhưng thật lạ, càng về sáng thì màu đỏ càng rực lên dữ dội, khiến tôi thấy nhức đầu không thể tả.
Vào khoảng ba giờ sáng thì tôi chỉ muốn moi đôi mắt này ra và ngâm nó vào nước lạnh. Nó nóng ran và làm toàn bộ hốc mắt của tôi như bị hơ trên lửa, tôi như bị ốm và lên cơn sốt cao.
Tôi đã cố chống chọi không nhìn vào gương nữa và quên đi màu đỏ của nó. Đến sáng thì cơn nhức đầu đã giảm, màu đỏ cũng dịu bớt và tôi bắt đầu ngủ được.
*
Tôi đã bỏ đôi mắt trắng của mình vào ngăn đá tủ lạnh. Tôi phải ướp lạnh để giữ nguyên tình trạng của chúng.
Cô bạn bỗng nhiên biến mất trong những ngày đó. Không ai đến thăm tôi cả. Điện thoại im thin thít, không tin nhắn, không có cuộc gọi đến.
Tôi tiếp tục sống như vậy cho đến ngày thứ chín thì bỗng nghe có tiếng gõ cửa. Tôi không muốn bất cứ ai hoảng sợ vì đôi mắt nên đã đeo kính râm vào và ra mở cửa. Đứng trước cửa là cô bạn tôi. Trông cô ta hôm nay khá vui tươi, khác hẳn vẻ lầm lì hàng ngày. Cô ấy nói, ‘tôi có mang theo một bộ phim, rất hay, tí nữa mình sẽ xem’.
Tôi bắt đầu nghi hoặc về cô bạn của mình, tôi thấy cô ta như giấu diếm điều gì đó.
Tôi đi pha café cho cô ấy. Trong lúc đó bỗng nhiên cô ta hỏi, ‘sao ở trong nhà mà đeo kính râm’, tôi đáp, ‘bị đau mắt’. Chúng tôi đã cùng ngồi trong bếp uống café và nói chuyện linh tinh với nhau. Đến khoảng nửa đêm thì chúng tôi bắt đầu xem bộ phim mà cô ta mang tới. Xem được một lúc thì đến giờ tôi uống thuốc. Khi tôi vừa uống thuốc xong thì bỗng nhiên cô ta nói ‘thèm thuốc lá quá, lấy cho tớ bao thuốc’. Thật kì lạ, tôi không thấy bao thuốc vừa mới nằm trên bàn đâu cả. Tôi bắt đầu cáu giận vì trí nhớ tồi và thói quen vứt đồ bừa bãi của mình. Cô bạn cũng đứng dậy cùng tìm với tôi. Nhưng bao thuốc vẫn biệt tăm biệt tích, như nó đã tự động biến mất vậy. Bỗng dưng tôi thấy hồi hộp vì chi tiết này rất giống với việc tìm thuốc lá lần trước và tôi đã nhìn thấy đôi mắt thật của mình nằm thế nào trong cái vỏ thuốc trống không ấy. Cùng lúc đó thì những viên thuốc của tôi cũng bắt đầu có tác dụng, tôi không cưỡng lại cơn buồn ngủ. Tôi đành ngã phịch xuống giường và trước khi ngủ hẳn tôi còn nói với cô bạn rằng ‘tìm ở dưới gầm tủ đi, tôi nghĩ nó lại nằm ở dưới đó’. Sau đó thì mắt tôi díp lại thật sự, tôi ngủ liền ngay sau đó.
Sáng ra, cô bạn đã ngồi chờ tôi ở dưới bếp. Tôi nói ‘đêm qua mình mơ thấy một chuyện khủng khiếp lắm’, cô bạn hỏi ‘về cái gì’, tôi đáp, ‘về cậu, cậu đã moi mắt mình’, cô bạn tôi không lộ vẻ ngạc nhiên gì cả, cô ta hỏi lại tôi bằng một giọng thờ ơ ‘vậy sao, chắc vì bọn mình xem phim kinh dị nhiều quá’. Tôi nói ‘mình mơ thấy khi mình vừa uống thuốc xong và chìm vào giấc ngủ, cậu đã không xem phim nữa mà bắt đầu vạch mắt mình ra, cậu đã moi đôi mắt mình bằng tay không, máu đầm đìa cả mặt mình, rồi cậu nhét đôi mắt mình vào bao thuốc lá mà cậu vừa tìm thấy ở dưới gầm tủ tối hôm qua, rồi cậu vứt bao thuốc lá có tròng mắt mình vào gầm tủ lại.’
Cô bạn tôi bắt đầu lộ vẻ tò mò, ‘thật thế sao, giấc mơ của cậu thật hợp lý, như nối tiếp với sự thực hồi đêm hôm qua vậy. Vì sau khi tớ thấy cậu thiếp đi, tớ đã tìm thấy bao thuốc nằm dưới gầm tủ thật, tớ mừng quá bèn hút ngay một điếu, rồi tớ đến tháo mắt kiếng ra cho cậu, nhưng bỗng nhiên cậu nắm lấy tay tớ giằng ra, cậu ngủ mà hệt như còn thức vậy, cậu cứ nói ú ớ gì đó và nhất định không cho tớ tháo mắt kiếng. Tớ phải vật lộn với cậu một lúc mới tháo nó ra được. Rồi tớ nhận thấy chắc mắt cậu đau nhiều lắm nên cậu mới có phản ứng như thế. Rồi tớ đã vạch mi mắt của cậu ra để kiểm tra xem nó có bị đỏ quá không’.
Tôi lập tức hỏi, ‘thế cậu thấy nó có đỏ không, kinh lắm, như máu’.
Cô bạn nói ‘không, tớ thấy nó rất bình thường, không rỉ ghèn, không chảy nước mà cũng không đỏ. Tớ nghĩ mắt cậu đã hết đau rồi, cậu bỏ kính ra đi’.
Tôi đi đến chiếc gương và tháo mắt kính ra xem thử, tôi giật mình vì vẫn thấy nó đỏ đến mức phát khiếp, như tôi không phải là người bình thường nữa. Tôi bắt đầu nghi hoặc về cô bạn của mình, tôi thấy cô ta như giấu diếm điều gì đó và giọng nói của cô ấy hơi khang khác một chút.Tôi trở vào bếp và nói ‘mình nghĩ giấc mơ đêm qua của mình là sự thật. Mình đã không mơ. Mình đã thấy cậu làm điều đó với mình. Cậu đã đánh tráo mắt mình đúng không?’
Cô bạn bắt đầu lộ vẻ bồn chồn, ‘cậu có bị làm sao hay không, tớ thấy từ khi cậu uống thuốc thì cậu hay có những suy nghĩ kỳ quặc. Làm sao tớ có thể moi mắt cậu và thay vào một đôi đỏ lừ khác được. Cậu phải dừng việc uống thuốc đấy đi, tớ thấy nó hại cậu’.
‘Không, nhất định là cậu đã làm điều đó, vì chẳng ai đến đây chơi với mình cả. Tất cả người ngoài đường đều bảo mắt tớ đỏ quá, cả cô hàng xóm nữa, cậu có thể qua hỏi họ xem có đúng không.’
Tôi biết cô ấy đã moi mắt người khác để mang đến đây và tôi phải tìm cách ướp lạnh để bảo quản chúng. Tôi sẽ tìm ra chủ nhân của những đôi mắt này và trả chúng lại cho họ.
Lúc này, cô bạn tôi trông buồn bã hẳn, cô nói ‘trước khi cậu tìm đến ông bác sỹ đó thì tớ đã có cảm giác không được yên tâm rồi. Tớ nghĩ là ông ấy đã cho cậu những viên thuốc làm thần kinh cậu căng thẳng và chính nó gây ra ảo giác. Cậu thử mở tủ lạnh mà xem, cậu đã chất đầy những bao thuốc lá trong ngăn đá. Cậu luôn hút sạch thuốc trước mỗi lần tớ đến chơi và lần nào tớ cũng phải chui vào gầm tủ để lôi ra vỏ thuốc đó cho cậu. Tớ không hiểu cậu bị ám ảnh bởi đôi mắt thế nào mà cậu rất sợ bị lấy mất đôi mắt trong lúc ngủ. Cậu cứ đeo kính râm để ngủ, kể cả ngủ buổi tối. Tớ thật sự mệt mỏi với câu chuyện này. Cậu phải chấm dứt việc dùng thuốc quá liều. Tớ không tin ông bác sỹ ấy’ Nói xong, cô ta đi về.
Tôi đã đứng một lúc lâu ở dưới bếp. Tôi thận trọng mở tủ lạnh và nhìn vào ngăn đá: tôi đã xếp ngay ngắn từng bao chồng lên nhau, tủ đá giờ đây chỉ toàn vỏ bao thuốc lá. Nó đã đóng băng như những thỏi đá hình chữ nhật. Tôi biết rằng cô ta đã nói dối, trong những vỏ bao này chứa những đôi mắt bình thường, của bao nhiêu người khác nữa. Chỉ có tôi mới thực sự biết rằng cô ấy bị bệnh thần kinh bao nhiêu năm nay, đã chữa chạy khắp nơi nhưng không khỏi bệnh. Chính cô ta mới là người bị ám ảnh về đôi mắt. Mỗi lần cô ấy đến đây là mang theo một đôi mắt khác và tìm cách thay chúng bằng đôi mắt của tôi trong lúc tôi ngủ. Mà điều kì lạ là tất cả đôi mắt cô ấy mang đến, chúng đều có màu đỏ giống hệt nhau, giống đến từng sợi gân máu nhỏ. Tôi biết cô ấy đã moi mắt người khác để mang đến đây và tôi phải tìm cách ướp lạnh để bảo quản chúng. Tôi sẽ tìm ra chủ nhân của những đôi mắt này và trả chúng lại cho họ. Có lẽ trước khi chúng đến đây thì chúng vẫn là đôi mắt bình thường như của bao người bình thường khác, rồi sau đó cô ấy đã tìm cách làm cho chúng có một màu đỏ đến mức tởm lợm để cho người khác kinh hãi.
Nhưng cô ta nói đúng, tôi sẽ bắt đầu ngưng uống thuốc từ đêm nay cho đến khi gặp lại cô ấy. Tôi muốn đầu óc tỉnh táo trở lại và xem cô ta sẽ làm gì trong lúc tôi vờ thiếp đi.
Tôi sẽ tìm cách trả những đôi mắt này về cho chủ nhân của chúng. Tôi nhất định sẽ tìm được họ.
Và tôi sẽ hỏi cô ấy rằng, tại sao chỉ có duy nhất đôi mắt tôi là sau khi bị mọi ra thì cô ta vẫn giữ nguyên màu bình thường, còn ngoài ra thì đều có một màu đỏ kì dị đến thế.